تحلیل مردمنگارانه از تاثیر صنعت نفت بر نابرابری اجتماعی: مطالعه موردی حوزه نفتی غرب کارون (مقاله پژوهشی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد بازنشسته دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران

2 عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی

چکیده

قشربندی اجتماعی از مفاهیم کلیدی است که بیانگر برابری یا نابرابری گروه­های مختلف اجتماعی در ابعاد اقتصادی، سیاسی واجتماعی است. این تحقیق با استفاده از ترکیبی از روشهای کمی و کیفی و با بهره­گیری از ابزار پرسشنامه، مشاهدات مردم­نگارانه و مصاحبه­های گروهی و فردی با مسئولان دولتی، دهیاران، بخشداران، دهقانان و سران قبایل و طوایف منطقه به بررسی تاثیر صنعت نفت بر نابرابری اجتماعی در حوزه نفتی غرب کارون پرداخته است. نتایج تحقیق بیانگر این مطلب است که ورود صنعت نفت در این منطقه نه تنها سبب تعدیل نابرابریهای سنتی موجود در منطقه نشده بلکه سبب بازتولید نابرابرهای موجود در منطقه نیز شده است. حضور نفت در منطقه که بنا به مسئولیت اجتماعی خود بایستی سبب توسعه متوازن در غرب کارون می­شد، سبب شده که اقشار تهی دست جامعه در موقعیت اجتماعی خود تحرک صعودی نداشته و در عوض اقشار بالای اجتماعی با استفاده از سرمایه­های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی خود در ابقاء جایگاه خود و فرزندانشان موفق باشند. علاوه بر این، نتایج نشان می­دهد شرکت نفت نسبت به مسئولیت اجتماعی خود در منطقه بی توجه بوده، نگاه کوتاه مدت و منفعت محور به منابع طبیعی منطقه داشته است.

کلیدواژه‌ها