بازنمایی تحول در چند عنصر شهری در شهر شیراز در نیمه اول قرن بیستم بر اساس تحلیل چند عکس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه تاریخ دانشگاه شیراز

چکیده

با سفر شاهان قاجار به اروپا و آشنایی نسبی حاکمان ایرانی با فرهنگ اروپایی، روابط فرهنگی گسترش یافته، ابزار و کالاهای جدیدی وارد ایران شد. برخی از این کالاها و مظاهر جدید در تغییر شیوه زندگی مردم و بروز تحولات اجتماعی نقش زیادی داشتند. با روی کار آمدن سلسله پهلوی در ایران این تغییرات بیشتر و محسوس‌تر شد. از جمله مهم‌ترین این تغییرات، تغییر وسایل حمل و نقل شهری، رشد شهرسازی به شکل جدید و تغییر پوشاک مردم بود. سیر پیشرفت و تحول و دگرگونی در جامعه شهری به یکباره انجام نشد و این سیر با تغییری نه چندان سریع صورت گرفت.
در این مقاله برآنیم تا با استفاده از هشت عکس و بررسی آنها، این تغییرات و سیر تحول جامعه ایرانی را در روند مدرن شدن بررسی کنیم. مکان مورد تحقیق شهر مهم و فرهنگی شیراز در جنوب ایران است و زمان مورد تحقیق حدود پنجاه سال، از اوایل قرن بیستم میلادی تا دهه شصت است.
این تحقیق تنها دربردارنده تجزیه و تحلیل تغییرات بر اساس این عکس‌ها است و به شایست و ناشایست بودن نوع و شیوه تغییرات کاری ندارد.

کلیدواژه‌ها


-      افسر، کرامت­الله (1374). تاریخ بافت قدیمی شیراز. تهران: نشر قطره.
-      استخر، محمد حسین(1388). خاطرات پیر ضمیر روشن، فارس از مشروطه تا پهلوی. به کوشش مسعود شفیعی سروستانی. شیراز: بنیاد فارس شناسی.
-      امداد، حسن(1385). تاریخ آموزش و پرورش در فارس از عهد باستان تا دوره معاصر. شیراز: نوید.
-      ــــــــــ  (1387). فارس در عصر قاجار. شیراز: نوید.
-      بارت، رولان (1384). اتاق روشن، اندیشه هایی درباره ی عکاسی. ترجمه نیلوفر معترف. تهران: نشر چشمه.
-      بهروزی، علی­نقی(1354). بناهای تاریخی و آثار هنری جلگه شیراز. شیراز: انتشارات اداره کل فرهنگ و هنر استان فارس.
-      پالمر، رابرت روزول (1389). تاریخ جهان نو. ترجمه ابوالقاسم طاهری. تهران: امیرکبیر.
-      ثابت، عبدالرحیم (1391). خوشا تفرج شیراز، جستارهایی در فرهنگ مردم. شیراز: بنیاد فارس شناسی.
-      خالصی، محمد رضا(1388). از بلدیه تا شهرداری (تاریخ صدساله شهرداری شیراز از 1286 تا 1386).  شیراز: شهرداری شیراز.
-      شمیم، علی اصغر (1371). ایران در دوره سلطنت قاجار. تهران: انتشارات علمی.
-      صانع، منصور (1380). یاد شیراز، عکس­های شیراز قدیم. تهران: صانع.
-      فکوهی، ناصر (1385). پاره های انسان شناسی. تهران: نشر نی.
-      یارشاطر، احسان (1383). پوشاک در ایران زمین. ترجمه پیمان متین. تهران: امیرکبیر.